Letonya Ulusal Sembolleri

Letonya Cumhuriyeti'nin resmi devlet sembolleri bayrak, arma ve milli marştır. Bunlara ek olarak meşe ağacı, amber ve beyaz kuyruksallayan Leton tasarım ve dekorasyonlarında görünen birçok doğal sembolden yalnızca birkaçıdır.

---

Bayrak

Letonya'nın kestane-beyaz-kestane bayrağı dünyanın eskilerinden olup tarihi 13. Yüzyılda Cesis yakınlarında meydana gelen bir savaşa kadar uzanır. Bir efsaneye göre, ölümcül şekilde yaralanan bir kabile şefini savaş alanından taşımak için kullanılmış beyaz bir çarşaftan doğmuştur. Askerleri, savaşçının iki tarafı kana bulanmış çarşafını, kendilerini zafere taşıyan bir bayrak misali çekmişlerdir.

Ölçüler

Bayrağın renk oranları 2:1:2 (üst ve alt kestane şeritler ortadaki beyaz şeridin iki katı büyüklüğünde) ve genişlik ile yüksekliğin oranı 1:2 olarak belirlenmiştir. Leton bayrağının belirgin kestane rengi dünyanın geri kalanı tarafından resmi olarak "Leton kırmızısı" olarak bilinmektedir.

Renk

Bayrağın beyaz renginin renk oranları:

Pantone "Beyaz"

Bayrağın kırmızı renginin renk oranları:

Pantone Carmine "201C".

---

Arma

Letonya'nın ulusal arması 1918'de bağımsız bir Letonya Cumhuriyeti'nin ilanı sonrası bağımsızlığın bir simgesi olarak oluşturulmuştur.

Arma, Leton ulusal kimliği ile tarihi ülkesel bölgelerinin geleneksel hanedanlık simgelerini bir araya getirir. Güneş Leton kültürünün, özellikle şarkılar, şiirler, sanat ve bu bayraktaki belli başlı simgelerinden biridir ve Leton ulusal devletini simgeler. Bağımsızlığı elde etmeden önce dahi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Çarlık Rus ordusunda hizmet veren Leton Piyadelerinin üniformalarında ulusal sembol olarak stilize edilmiş bir güneş kullanılıyordu. Yükselen güneşin 17 ışını, Çarlık İmparatorluğu'nda Letonların ikamet ettiği 17 bölgeyi temsil eder.

Armanın üzerindeki üç yıldız birleşik Letonya'yı oluşturan üç tarihi bölgeyi (Vidzeme, Latgale ve Kurzeme-Zemgale) temsil eder. Bu kültürel anlamda önemli bölgeler aynı zamanda erken 17. Yüzyıla kadar uzanan tarihi hanedan figürleri ile de sembolize edilmiştir. Batı Letonya bölgeleri olan Kurzeme ve Zemgale, 1569'dan beri Kurzeme (Kurlandiya) Dükü tarafından kullanılan bir simgeyle, kırmızı bir aslanla betimlenmiştir. Letonya'nın doğu bölgelei Vidzeme ve Latgale gümüş bir griffin ile betimlenir. Bu kartal başlı kanatlı mitolojik yaratık ilk olarak 1566'da Letonya'nın bu kısmı Leh-Litvanya kontrolüne geçtiği sırada ortaya çıkmıştır. Leton ulusal arması Rihards Zariņš adında bir Leton sanatçı tarafından tasarlanmıştır. Armanın üç farklı biçiminin doğru gösterimi - büyük, genişletilmiş küçük ve küçük - Leton kanunları ile düzenlenmiştir.

 Büyük Arma

Büyük arma Devlet Başkanı, Parlamento, Başbakan, Bakanlar Kurulu, Devlet Bakanları, Yüksek Mahkeme ve Genel Savcısı tarafından ve Letonya'nın diplomatik ve konsolosluğa dair görevlerinde kullanılabilir.

Genişletilmiş Küçük Arma

Genişletilmiş küçük arma Parlamento büroları, Bakanlar Kurulu ve devlet bakanlıklarının doğrudan ya da dolaylı idaresinde olan diğer kurumlar tarafından kullanılabilir.

Küçük Arma

Küçük arma diğer devlet kurumları, belediye yetkilileri ve eğitim kurumları  tarafından resmi dokümanlarda kullanılabilir.

---

Milli Marş

"Dievs, svētī Latviju!" ("Çok yaşa Letonya!") 1920'de resmi olarak Letonya'nın ulusal marşı olarak ilan edilmiş ancak Letonya'yı 1918'deki bağımsızlığına taşımada da büyük bir rol oynamıştır. 19. Yüzyılın ikinci yarısında, Leton halkının açık ve güçlü bir biçimde milli duyarlılık göstermeye başladığı bir zamanda Kārlis Baumanis tarafından yazılmıştır. Gerçekte, "Letonya" sözcüğünün bir şarkı sözünde geçtiği ilk parçadır.

Parça ilk defa 1873'te Riga'daki Birinci Leton Şarkı Yarışması'nda seslendirilmiştir. O zamanlarda, Letonlar Çarlık Rus İmparatorluğu'nda bir etnik grup olarak hayli iyi tanınıyor fakat Letonya isimli bir ülke bulunmamaktadır. Ulusal bilince sahip yazar ve aktivistler, geleneksel olarak Letonlar tarafından ikamet edilmiş toprakları "Letonya" olarak tanımlama fikrini geliştirmeye başlamıştır. "Letonya" kelimesini cümle içinde kullanmak Çarlık rejimine karşı cüretkâr bir meydan okumaydı ve Moskova tarafından hemen yasaklanmıştır. Sonuçta, şarkının bu ilk performansında "Baltıklar" kelimesi "Letonya" ile değişmiştir. İlk kez milli marş olarak 18 Kasım 1918'de, Letonya'nın bağımsızlığını ilan etmesiyle okunmuştur. Leton ulusal marşı, savaştan, milli mücadele veya zaferden bahsetmeyip daha çok genç kızların çiçek açtığı, genç erkeklerin şarkı söylediği ve bir arada neşeyle dans etmeye can atılan toprakları betimlemesiyle diğer milli marşlardan ayrılır.

Letonya Cumhuriyeti Milli Marşı'nın Metni

Çok yaşa Letonya,
Sevgili anayurdumuz,
Yaşa Letonya,
Ah, yaşa!

Leton kızların çiçek açtığı,
Leton oğlanların şarkı söylediği,
Haydi neşeyle dans edelim,
Letonya'mızda!

---

Diğer Leton Sembolleri

Ulusal Kuş, Ulusal Böcek, Ulusal Çiçek, Ulusal Ağaçlar, Amber, Kader Nehri - Daugava, Bağımsızlık Sembolü - Özgürlük Anıtı, ‘Jāņi' - en büyük Leton milli bayramı.

Ulusal Kuş

Leton ulusal kuşu baltā cielava ya da Beyaz Kuyruksallayandır (Motacilla alba).

Bu yorulmak bilmez enerjik kuş, çok çalışmanın ve gayretin sembolü olarak sıklıkla Leton halk şarkılarında geçer. Binaların çatılarına, odun yığınlarına ve diğer insan yapımı nesnelere yuva yapmayı sever ve genelde yuvası için ufak dallar ve yavruları için yiyecek ararken yerde hızlı hızlı yürürken görülür. Adından da anlaşıldığı üzere kuyruğunu bir aşağı bir yukarı sürekli sallar. Beyaz Kuyruksallayan Nisan ve Ekim arası Letonya'nın sık görülen bir sakinidir fakat kışın Akdeniz çevresinde olur. Popülerliği ve hayranlık uyandıran özelliklerinden dolayı Beyaz Kuyruksallayan 1960'da Uluslar arası Kuşları Koruma Konseyi tarafından Letonya'nın ulusal kuşu seçilmiştir.

---

Ulusal Böcek

Leton ulusal böceği aynı zamanda çocuk öyküleri ve masallarındaki en çok sevilen sembollerdendir- İki noktalı Uğur Böceği (Adalia bipunctata). Böceğin Letonca ismi- mārīte - toprağın verimliliğinden sorumlu büyük Leton tanrıçası ya da "toprak ana" ismi Māra'dan türemiştir. Hareketli Beyaz Kuyruksallayanın aksine, İki-noktalı Uğur böceği yavaşça ve itinayla hareket eder fakat kendini savunmada mükemmeldir. Leton Böcekbilimciler Topluluğu tarafından Letonya'nın ulusal böceği seçilmiştir.

---

Ulusal Çiçek

Leton ulusal çiçeği pīpene ya da papatyadır (Leucanthemum vulgare). Bu yaygın görülen yaban çiçeği Haziran'da, tam da Yaz ortası festivali (Jāņi)  için festival çelengi olarak dokunacağı zaman açar.

---